Back to Top
Vigilante banner image

Sirkulo Visioso: poko diferensha entre problemanan di Sehos i CMC


February 4, 2023 • 3 minüt pa lesa

Dorothy Janga, minister di Salubridat Públiko mester atendé ku mesun problemanan den e struktura pa finansiá kuido.

Otrobanda— E proseso di kambio i transishon di Sehos pa CMC, a kousa diferente problema ku te awe ainda Curaçao Medical Center mester atendé. E problemanan a bira visibel, despues ku direktor di CMC, Gilbert Martina a konfirmá un pèrdida di 200 mion florin fo’i dia e transishon a tuma lugá.

Meskos ku CMC te kaso aktual, te òktober 2014, SEHOS tabatá keda finansiá dor di SVB pa kada aktividat ku e hospital a realisá ku un pashènt ku ta sigurá dor di BVZ. Desde òktober 2014, gobièrnu a kambia e modalidat di finansiamentu i a hasi esaki a base di un presupuesto fihó pa aña. Hopi lihé SEHOS a yega na e konklushon ku e montante total di e presupuesto, stipulá dor di gobièrnu pa aña, no tabata sufisiente. CMC ta pasando den mesun problemanan. Pa ku e aña 2015 SEHOS a entamá un opheshon (bezwaar) kontra di e desishon aki di gobièrnu. Despues di konsulta ku gobièrnu e tempu ei, SEHOS a laga e opheshon kai, pero durante e añanan siguiente e hospital a entamá opheshon kontra di e desishonnan di gobièrnu pa ku e presupuestonan pa SEHOS di 2016, 2017, 2018 i despues tambe 2019. CMC, entre tantu a inisiá kasonan den korte kontra di Gobièrnu/SVB.

Te na ora ku SEHOS a entamá tur e opheshonnan na tempu, tabata te den novèmber 2018 numa, e Minister di GMN a revisá e desishonnan konserní i a subi e presupuestonan pa aña pa SEHOS desde 2018, pero e no a hasi esakinan sufisiente i asina pone ku e hospital a sufri pèrdidanan kuantioso. Gobièrnu a tuma p.e. desishonnan tokante e presupuestonan di 2016, 2017 i 2018 den novèmber 2018, ku e hospital ya kaba a sufri e pèrdidanan riba e añanan konserní. E pèrdidanan aki, kumulativamente a suma un total di 32.8 mion florin. SEHOS a entamá kaso den korte awor kontra di e desishonnan aki di gobièrnu. CMC, fo’i dia nan a start te ku awe, tin un pèrdida total di 200 mion florin.  SEHOS tabata un organisashon ku no tin e ophetivo pa hasi ganashi. Teniendo kuenta ku e mishon di e organisashon i den bon konsulta ku gobièrnunan di turno, SEHOS a hasi fiansanan mionario den e periodo di 2015 te ku 2018 serka gobièrnu mes i tambe serka otro institutonan finansiero pa por keda garantisá kuido na e pashèntnan di BVZ. SEHOS tabata tin e tempu ei e konfiansa ku segun SEHOS ta paga bek e fiansanan aki, ku lo a yega na un solushon pa e kobertura di e pagonan aki, teniendo kuenta ku e kombenionan ku gobièrnu firmá den e MoU di sèptèmber 2013.

E situashon na CMC no ta muchu diferente ku Sehos. Karina Lombardi, Hefe Ehekutivo Finansiero na CMC a konfirmá durante nan último konferensha di prensa ku nan a finalisá e kuentanan anual di 2020. Segun Lombardi, e deklarashon di akountent ta bisa ku loke tin ta konfiabel i tambe nan ta bisa ku tin un punto di preokupashon i esei ta ku mester bini ku un solushon definitivo. Debí na défisit finansiero CMC no por kumpli ku tur pago i esaki ta un rísiko pa kuido den pais. Segun Lombardi CMC a duna e siguiente sifranan komo resultado, pèrdida akumulá den balansa ta di 94.9 mion te ku 2020 i debe na vastgoed ta 33.7 mion, debenan na finansiadó nan (gobièrnu i banko) ta 143 mion. E ta bisa ku den sifranan pues tin un pèrdida di 42.5 mion pa aña 2020 meskos ku pa 2021 i ta primordialmente relashoná ku gastunan di kuido ku no ta ser kubri dor di presupuesto. Gastunan di Covid 4 mion, indokumentado 6 mion i tambe gastunan di laboratorio ku den 2020 tabata mas haltu ku presupuesto na rason di 20 mion.

CMC ta hibando un lucha tenas pa mantené operashon sano durante 2023. Sin un kambio den tarifa a korto plaso no ta mirando muchu posibilidat. Meskos ku Sehos, e problema den finansiamentu di kuido mester kambia pa evitá un intervenshon den e instituto. Pa kada aña ku CMC ta den funshoná, e kostonan marginal (ekstra) kompará ku Sehos ta por lo ménos 85 mion mas tantu.

Esaki ta lokual sifranan interno na CMC ta señalá, indikando ku a korto plaso, kòrtamentu den kosto na CMC no ta trese solushon. Manera Vigilante a señalá na diferente okashon, konsekuensha di gastunan di konstrukshon haltu, ta e orígen di problemanan finansiero na CMC.

Login