Back to Top
Vigilante banner image

Matrimonio entre personanan di mesun sekso sin problema ta mas serka ainda


December 23, 2023 • 3 minüt pa lesa

Matrmonio di mesun sekso

AMSTERDAM/WILLEMSTAD – Abogado General (AG) Gerbrant Snijders na nòmber di Prokurador General di Hulanda a saka su konklushon bastante amplio ayera (mas tempran ku planiá) i a pidi Korte Supremo pa rechasá e apelashon den e kaso relashoná ku matrimonio entre personanan di mesun sekso.

Ta trata di un disputa entre Pais Kòrsou kontra Human Rights Caribbean Foundation (HRC) i un pareha di mesun sekso, i tambe di Pais Aruba kontra Fundacion Orguyo Aruba i un otro pareha di mesun sekso. E parehanan ta luchando fuerte pa rekonosementu di matrimonio entre personanan di mesun sekso riba e islanan. Korte Supremo ta saka su desishon na mei otro aña.

E kaso ta trata pues e posibilidat pa personanan di mesun sekso por kasa na Kòrsou (i Aruba). No opstante ku na Ulanda tin e posibilidat akí for di aña 2001, Kódigo Sivil di Kòrsou ainda ta limitá matrimimonio komo un union entre solamente un hende hòmber i un hende muhé. E organisashon HRC i e pareha ku e ta representá a kuminsá un kaso sivil kontra Pais Kòrsou, den kua nan ta demandá entre otro pa konsiderá e limitashon di matrimonio te na un union entre hòmber i muhé komo diskriminashon i tambe kontra regulashonnan internashonal i nashonal. E kaso di Kòrsou ta similar na unu di Aruba, kaminda tambe ta luchando pa mesun rekonosementu di matrimonio entre personanan di mesun sekso tambe.

Korte Komun di Hustisia di Aruba, Kòrsou, Sint Maarten i di Boneiru, Sint Eustatius i Saba (Hof) a deklará na desèmber aña pasá den e dos kasonan ku ta hustu pa habri e oportunidat pa matrimonio pa parehanan di mesun sekso i a ordená e paisnan akí pa regla esaki. Remarkabel ta ku tantu Aruba komo Kòrsou no ta ninga of protestá kontra e sentensia di Hof ku e limitashon di matrimonio ta kontra e prohibishon di diskriminashon, pero a limitá nan mes na e pregunta si hues por a tuma ofer e trabou di legislashon. Ku otro palabra si Korte por sinta riba stul dje legisladó ku ta esun ku ta traha lei.

Henter e prosedura akí a kuminsá na 2020 ora ku HRC i e pareha a bai Korte eksigiendo pa Korte deklará ku e limitashon di matrimonio entre solamente un hòmber i un muhé ta nulo i ku ta pèrmití matrimonio entre personanan di mesun sekso tambe, komo meta pa promové derechonan igual independientemente di orienteashon seksual. E pareha, ku tin un relashon emoshonal hopi aña largu kaba, ke kasa na Kòrsou. Pero nan a bin topa ku limitashonnan legal pa hasi esaki i a sigui lucha te ora ku nan a haña un sentensia históriko di Hof. Hof a publiká su sentensia dia 6 di desèmber aña pasá, den kua e huesnan a splika di a yega na e konkluson ku e limitashon di matrimonio te na hòmber i muhé so ta kontra e prohibishon di diskriminashon den Staatsregeling di tantu Kòrsou komo Aruba. Hof ta konsiderá ku hues tin e deber konstitushonal pa yena e buraku ku tin den lei, emitiendo un sentensia pa duna e órden di habri e oportunidat di matrimonio pa personanan di mesun sekso.

Despues di a studia e sentensia di Hof i e argumentonan di tur partido embolbí, AG Snijders ta konkluí den un argumento hopi amplio ku e desishon di Hof ta korekto. E ta enfatisá ku apesar ku lo tabata preferibel pa e legisladó atendé e problemanan akí, ta trata akí di diskriminashon serio basá riba orientashon seksual, ku ta komparabel ku diskriminashon riba base di sekso, rasa i religion. E ta suprayá ku e buraku den lei akí ta eksistí hopi largu kaba i ku e legisladó no tin plan pa solushon’é. E AG ta bai te den fondo dje argumentonan di Hof i ta konkluí ku e hues(nan) no tabatin mihó opshon ku intervení, mirando e deber konstitushonal i e karakter serio di diskriminashon. Snijders ta remarká ku e tektso di lei den artíkulo 1:30 di Kódigo Sivil Kòrsou, no ta den mesun liña ku e derechonan i libertatnan fundamental ku ta ankrá den Staatsregeling.

Impakto

Si Korte Supremo sigui e konseho di AG Snijders i rechasá e apelashon, esaki lo ta un desishon históriko ku lo tin konsekuensianan grandi pa Kòrsou i posiblemente tambe pa otro partinan Karibense di Reino Hulandes. E desishon di fin di mei 2024 e or’ei lo no solamente hasi matrimonio entre personanan di mesun sekso posibel, pero lo krea tambe un presedente pa kasonan den futuro den kua derechonan fundamental den Reino Hulandes ta den disputa. Ta importante pa remarká sí ku apesar di un desishon positivo di Korte Supremo pa e komunidat di LGBTQIA (lesbian, gay, bisexual, transgender, queer, intersex, asexual), ainda e Paisnan lo mester tuma pasonan pa adaptá legislashon di bèrdat tambe.

Sinembargo, e desishon lo ta un señal kla ku no ta aseptá diskriminashon riba base di orientashon seksual. Tambe ku hues tin e obligashon di intervení ora ku legisladó no ta kumpli ku paramentu di diskriminashon. E desaroyonan rondó di matrimonio di mesun sekso na Kòrsou ta yegando un momentu krusial ku e konklushon di AG Snijders na Korte Supremo. Ainda mester warda pa sa sí Korte Supremo otro aña lo konfirmá e desishon históriko.

Login