Back to Top
Vigilante banner image

Informe ku preguntanan tokante Presupuesto 2024 a bai gobièrnu pa kontesta


December 4, 2023 • 3 minüt pa lesa

WILLEMSTAD – E informe ku tur pregunta hasí durante e siman di tratamentu dje Presupuesto 2024 den Parlamento ta kla i a bai pa gobièrnu kontestá. Ta trata di un informe konsistiendo di 60 página firmá pa “rapporteur”, Vise Presidente di Parlamento Corrine Djaoen-Genaro trahá riba 6 di novèmber i entregá dia 29 di novèmber último.

Segun e informe, e Ministernan no a hasi uso dje oportunidat pa ta presente durante e reunionnan di Komishon Sentral pa duna kontesta i/òf splikashon riba preguntanan i komentarionan dje Parlamentarionan. Vigilante sa ku esaki durante añanan a bira un kustumber. Gobièrnu lo mester kontestá e preguntanan por eskrito. I despues lo trata e presupuesto pa aprobashon den un Reunion Públiko.

Preguntanan interesante a sali entre otro for di huki di frakshon di PAR. Lider Quincy Girigorie a puntra gabinete Pisas 2 si gobièrnu tin sèn òf nò. Spesífikamente di Minister di Finansa Javier Silvania e tabata ke sa esaki. Pasó Silvania ta papia kuent’i gobièrnu tin sèn pa parti (tur ora riba su página sosial entre otro i tambe den entrevistanan), pero ora ku àmtenarnan a eksigí loke nan tin derecho riba dje, diripente e situashon finansiero a bira krítiko i mester a bai wak si por paga nan.

Segun e Parlamentario, di un banda ta regalá 800 mion florin total na elitenan ku no tin nodi di paga impuesto, pero di otro banda tin ku bringa pa solushoná problemátika di Ennia. El a mustra tambe riba e desishon di e gabinete pa kumpra e kas di prostituta tolerá, Campo Alegre, pa 8 mion florin, miéntras ta keha situashon finansiero krítiko pa ámtenarnan. Asina e lider di PAR a sigui menshoná ekspreshonnan i akshonnan kontradiktorio dje gabinete na mando, durante tratamentu dje lei den konsepto di Presupuesto 2024 den Komishon Sentral.

Girigorie tabatin un total di sigur 14 pregunta pa Minister Silvania pa loke ta trata Presupuesto 2024 relashoná ku su kartera di Finansa. Esaki lòs for di e pregunta ‘gobièrnu tin sèn òf nò’, refiriendo na e maneho di arbitrariedat ora ku tin ku disidí pa ken i pakiko sí tin plaka òf pa ken no tin.

Su kolega di frakshon Ana Maria Pauletta ta hopi preokupá ku un pòst den e lei den konsepto ku na su opinion gabinete Pisas 2 a inventá pa eksivá Parlamento. Pauletta a pidi gabinete Pisas 2 pa duna un splikashon tokante e pòst yamá “overige justitiële aangelegenheden” (otro asuntunan hudisial) ku ta paresé riba e presupuesto di Ministerio di Hustisia. “Pasó ta parse ku esaki ta un bon manera pa bula i pasa ofer di Parlamento.”

I Zita Jesus-Leito a menshoná ku Ministerio di Hustisia ta e kartera ku ta eksigí mas plaka for di presupuesto. Ta trata di 228 mion florin ku ta 12% di e presupuesto total di pais. Ta e Ministerio ku tin mas hende trahando bou di dje. El a mira ku a presupuestá 65 mion florin pa salario di personal. E ke sa kuantu hende ta riba “non-actief”.

Miembro di e frakshon di koalishon MFK Maria Nita tambe tabatin un pregunta remarkabel pa su Minister di Hustisia Shalten Hato. No tabatin hopi pregunta tokante e presupuesto di Ministerio di Hustisia. Mayoria dje fondonan presupuestá pa diferente instansianan gubernamental ku ta kai bou di e ministerio akí a keda meskos. Pero Nita tabata ke sa tambe kiko ta bai hasi na e situashon di prostitushon den e bario Skalo.

Nita a konstatá ku pa Ofisina di Propiedat Intelektual (BIE) a presupuestá kasi 1 mion florin i kasi 1.5 miyon florin pa e organisashon di ehekushon (UO) di Polis i Inmigrashon. E ke sa si esei ta relashoná ku maneho di stranheronan indokumentá. Relashoná ku esaki el a para ketu na loke el a mira den Skalo un djamars anochi den e siman di tratamentu dje presupuesto. El a mira algun hòmber ta para den kaya pa sea buska òf baha prostitutanan ku ta traha den kayanan di Skalo. El a klasifiká kesaki omo un “smooth criminal act” (un akto kriminal suave) i a sinti su mes manera ta den e asina yamá “Rosse buurt” di Hulanda e ta, konosí tambe komo “De Wallen” den Amsterdam.

Promé kuné Steven Martina di MAN a hiba palabra. E ke aklarashon riba oumento di 4 mion florin pa “gewone dienst” di Ministerio di Hustisia” i di 5 mion florin pa “kapitaaldienst” (pa invershonnan). E ke sa kiko e oumento di 5 mion florin akí ta enserá pa sa na kiko gobièrnu ta bai invertí e plaka akí. Tambe el a mira ku tin un presupuesto di kasi 400 mil florin pa Ministerio Públiko. E ke sa si esaki ta pa finansiá oumento di kapasidat den e organisashon. Gobièrnu mester duna splikashon tambe tokante e motibu pa e suma presupuestá pa e organisashon Toelatingsorganisatie (TO) i si e bahada tin influensia riba dunamentu di pèrmit. A presupuestá ménos fondo pa Voogdijraad tambe i e ke sa si esaki lo tin impakto riba e instansia.

Juniël Carolina ku tambe ta di frakshon MFK no tabatin pregunta tokante na e presupuesto, pero sí tokante e aviso ku a sali ku TO lo ta será te un próksimo aviso. E ke sa e motibu p’esaki, e ke e fecha riba kua e ofisina lo habri atrobe i tambe unda klientenan mester bai mientrastantu pa regla nan asuntunan.

Login