Back to Top
Vigilante banner image

Kòrsou den Parlatino na Panamá tokante Igualdat di Género i Antikonsepshon


September 21, 2023 • 3 minüt pa lesa

WILLEMSTAD – Parlamentarionan i outoridatnan i e Entidat di Nashonnan Uní pa Igualdat di Género i Empoderamentu di Muhénan (ONU Muhénan) a partisipá na e seminario regial Igualdat i Demokrasia den Latinoamérika i Karibe: desafionan i oportunidatnan den e kuadro dje Dia Internashonal di Demokrasia, pa impulsá strategianan na fabor di femeninonan. Tambe a papia tokante Antikonsepshon i embaraso (hubenil) no deseá den region. E seminario a tuma lugá durante Parlamento Latinoamericano y Caribeño (Parlatino) na Panamá, kaminda Parlamentarionan di Kòrsou Zita Jesus-Leito (PAR), Juniël Carolina (MFK), i Sheldry Osepa i Gwendell Mercelina (PNP) a partisipá.

E evento a tuma lugá na e sede permanente di Parlatino i tabatin temanan manera ‘finansiamentu inklusivo di polítiko’, i e ‘desaroyonan i desafionan pa e pleno ehersisio di derechonan polítiko di muhénan. PNUD, Atenea tambe a promové e foro. Esaki ta un mekanismo pa aselerá partisipashon polítiko igual di muhé den region. I IDEA Internashonal i Oifisina di Muhé di Parlatino, kreá e aña akí pa presidente dje organisashon legislativo, Silvia Giacoppo.

Segun informenan, Latinoamérika i Karibe a avansá den e desaroyonan di kompromisonan regional den direkshon di demokrasia igual. Di e forma akí, e region ta liderá rènken mundial di muhénan Parlamentario ku 35.8%. Asina e datonan di CEPAL pa medio di informenan di Union Interparlamentario (UIP) ta bisa. Asina a alkansá igualdat den diferente kámaranan altu i abou.

Di otro banda, manera e strategia regional di igualdat di género di PNUD ta indiká, e desbalanse di poder entre loke ta públiko i loke ta privá, loke ta produktivo i loke ta reproduktivo, ‘ta kontinuamente afektando bida di muhé, ta afektá nan posibilidat pa partisipá kompleto i efektivo, manera ora nan ta den representashon polítiko i públiko, i e kalidat di demokrasianan’.

Den e seminarionan regional akí, Parlamentarionan di e komishonnan di Igualdat di Género, Muchanan i Hubentut, di Salú i di Asuntunan Polítiko di Parlatino ta partisipá, ku e plan pa aprobá un deklarashon konhunto tokante e tema di igualdat i demokrasia na Latinoamérika i Karibe.

Antikonsepshon

Durante e seminarionan a sali na kla tambe ku mayoria dje paisnan den region ta karesé di informashon klave tokante antikonsepshon i p’esei a lansa di Atlas di Polítika di Antikonsepshon di LAC den Parlamento Latinoamerikano. E European Parliamentary Forum for Sexual and Reproductive Rights (EPF), Fòs Feminista e IPPF Américas y el Caribe, tambe a partisipá den e presentashon dje promé Atlas di Polítika di Antikonsepshon di LAC.

E evento a tuma lugá den ouditorio prinsipal di Parlatino na Panamá i tabata presidí pa miembronan dje Mesa Direktiva di Parlatino EPF, Fòs Feminista e IPPF Américas y el Caribe, ku a presentá e hèrmèntnan úniko di promoshon i manehonan ku ta duna informashon esensial tokante e estado di antikonsepshon den region. Asina ekspertonan de region manera Organon, CAF, UNFPA i representantenan di Parlatino, i gobièrnu di Panamá a diskutí oportunidatnan di mehorashon i solushonnan duradero pa e manehonan di Planifikashon Familiar.

Embaraso hubenil

Segun e Fondo de Población de las Naciones Unidas (UNFPA), e kantidat di embaraso hubenil den Latinoamérika i Karibe ta e segundo mas altu di mundu. Den promedio, un di kada kuater adolesente di 15 pa 19 aña ta haña yu pa aña. E sifranan akí ta alarmante i tin un impakto negativo den e bidanan di e muchanan na estado, nan famia i komunidat kompleto, ya ku embaraso no deseá por provoká komplikashonnan di salú, bandonamentu di skol, pobresa, i eksklushon sosial. Den e konteksto akí, e lansamentu dje Atlas tabata un oportunidat úniko pa diskutí e importansia di prevení embaraso no deseá i e nesesidat di manehonan i programanan antikonseptivo efikas den region.

Login